Af en toe zit er een themaweek in mijn hoofd. Dat overkomt me. Deze keer gaat het over racisme. Ik sta ermee op en ga er mee slapen. Ik denk dan na over hoe het hier leven is als kleurling.
In gedachten durf ik die term gebruiken. Hij maakt concreet. Wat niet wit is, is kleur, denk ik dan. Dat klopt niet want wit is wel degelijk een kleur. Ik ben wit, je zou het over de overigen als anderskleurigen kunnen hebben. Behalve over zwarten, want zwart is geen kleur. Dat wil ik hier natuurlijk niet gezegd hebben. Voor je het weet gaat het erover dat ze ‘niet eens recht hebben op een kleur’. Maar: taalkundig gezien zijn vanuit het oogpunt van zwarten wìj dus de kleurlingen. Ik vind zwart trouwens bespottelijk klinken. Afgezien van Zwarte Piet zag ik nog nooit iemand die zwart is.
Ik leerde onlangs nog maar dat kleurling een van die termen is die ik jarenlang ‘ongewenst gebruikte’. Ik Heb Het Niet Geweten.
Nota bene al in 1983 lag het woord onder vuur, toen de vrouw van de latere Zuid-Afrikaanse president en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede (!) Frederik Willem de Klerk zich tegenover de ‘kleurlingen’ liet ontvallen: “U weet, hulle is ’n negatiewe groep. Die definisie van ’n Kleurling in die bevolkingsregister is iemand wat nie ’n swarte is nie, en ook nie ’n blanke nie, en ook nie ’n Indiër nie, m.a.w. ’n nie-mens. (…) Hulle is oorskiet. Hulle is die mense wat oorgebly het nadat die volke uitgesorteer is.” Dat klinkt niet aardig. Maar ik heb het helemaal niet alleen over die ene groep … Ik heb het over àlle kleurlingen, heel erg inclusief. Maar dat mag dan meteen ook maar niet meer.
Voor de goede orde: een witling is een albino en geen witte. Blanke mag niet langer. Goed om weten: in het Engels heeft white een racistische bijklank omdat het doet denken aan de white supremacy-beweging. Geen wit in het Engels zeggen dus. Het einde is zoek, mensen … Of hoe de zoektocht naar betitelingen waarbij iedereen zich goed voelt een queeste wordt. En op zijn beurt discrimineert op basis van alleen maar woordgebruik.
De gevoeligheid van het woord kleur zit hem er kennelijk in dat het gebruik ervan teruggrijpt op witheid als norm. Zelf zou ik net nooit hebben gedurfd - in tegenstelling tot tv-maakster Karine Claassen - een programma over racisme Het leven in kleur te noemen. Daar komt alleen een niet-witte mee weg.
Vind je deze blog leuk? Geef hem onderaan een hartje!
Deze blog delen op Facebook of Twitter? Klik op de knop linksonder en klaar. Een comment op de sociale media toevoegen is ook altijd leuk.
2021, 2 september, Den Haag (Scheveningen) (Nederland). Foto: Floor Elli.
Het leven in kleur kijk je op dinsdagavonden op Canvas. De hele reeks vooruit zien kan ook gratis op VRT NU.
Comentarios